Natuurlijk koken: Vlierbessen


Ook in de zomer komen we meer dan anders naar buiten, de mooie vrije natuur in. Waarom dan niet het aangename aan het nuttige koppelen en aan de kook gaan met de plantjes die momenteel volop te vinden zijn? Vandaag hebben we het over de vlierbessen.

Maar er is een maar….

Alvorens te gaan plukken zijn er enkele regels die je zeker in acht moet nemen:

  1. Pluk zoveel als mogelijk in je tuin of in een veilige omgeving.
  2. Pluk nooit langs een weg waar autoverkeer is. Deze planten bevatten een grote hoeveelheid lood en fijnstof. Ook niet in de omgeving waar landbouwers hun akkers bemesten of besproeien.
  3. Pluk alleen als je zeker bent van de plant die je gaat plukken. Bij twijfel neem dan een foto en zoek het op via waarnemingen.be. Hou het steeds veilig, breng je gezondheid en die van anderen niet in gevaar.
  4. Was en droog de planten steeds grondig alvorens te bereiden.

Vlierbes

Ons immuunsysteem wordt door onze Westerse levenswijze ondermijnd, vooral doordat het bewerkte voedsel dat we eten steeds minder voedingsstoffen bevat, maar ook door stress en milieuvervuiling. Met als gevolg dat we vatbaarder zijn voor infecties van de luchtwegen.

Nu de herfst nadert, wordt het tijd om onze weerstand op te krikken om ons tegen deze infecties te kunnen wapenen. Naast het feit dat het belangrijk is voldoende verse groenten en fruit te eten en voldoende te bewegen, zijn er een aantal natuurlijke middeltjes die ons immuunsysteem een boost kunnen geven. Vlierbessen zijn hiervan een voorbeeld.

De bessen van de vlierstruik werden reeds door onze verre voorouders gebruikt omwille van hun geneeskrachtige werking. Van de vlierstruik kunnen zowel de vlierbloesems (zie vorige nieuwsbrief) als de bessen gebruikt worden. Beiden bevatten ze heel wat weerstand verhogende stoffen.

Vlierweetjes

De vlier is een prachtige heester die kan uitgroeien tot een kleine boom. Je kan hem her en der terugvinden in de vrije natuur. De snel groeiende struik is inheems in heel Europa en vind je vooral op open plekken in het bos of nabij akkers.

In de lente draagt de struik mooie trossen van roomwitte bloemen die een zoet aroma verspreiden. Na de bloemen verschijnen er grote trossen zwarte bessen aan de struik die rijp zijn van september tot oktober. In de bessen zitten pitten waardoor ze behoren tot de steenvruchten.

Vroeger geloofde men dat de struik bescherming bood tegen kwade geesten en heksen. Men geloofde er ook in dat de struik het huis zou beschermen tegen bliksem. Het snoeien van de struik zou ongeluk brengen.

Geneeskundige werking

Heel wat wetenschappelijke studies hebben aangetoond dat vlierbessen de immuniteit van ons lichaam kunnen verbeteren. De besjes bevatten aminozuren, flavonoïden zoals Rutine. Flavonoïden zijn antioxidanten die van nature aanwezig zijn in plantaardige voedingsmiddelen, Rutine is ook een antioxidant dat bloedklontering verminderd en ontstekingen remt. Ze bevatten ook specifieke eiwitten e vitamines A, B en C.

Vlierbessen helpen ook om veel voorkomende aandoeningen als verkoudheden en griep te behandelen, maar helpen ook bij diabetes en astma.

Gebruik van de Vlierbes

In tegenstelling tot de bloesems, moeten de bessen altijd vooraf gekookt worden omdat ze giftige stoffen bevatten die misselijkheid kunnen veroorzaken. Gebruik ook nooit bessen die nog niet rijp zijn, want daar kan je buikkrampen van krijgen. Gebruik enkel de paarse, zwarte bessen om ze tot siroop, sap en confituur te verwerken.

Hoestsiroop

Benodigdheden
  • 1 kg rijpe vlierbessen
  • 2 kaneelstokjes
  • Een aantal takjes verse tijm
  • Een stuk verse gember
  • 250 gr. biologische suiker
Bereiding
  • Schil de gember en snij hem in stukken.
  • Spoel de vlierbessen en verwijder de takjes als ook de bessen die nog groen of rood zijn.
  • Breng het water aan de kook en voeg er de stukjes gember, tijm, kaneelstokjes en vlierbessen aan toe.
  • Laat alles koken op een zacht vuurtje onder gesloten deksel tot de bessen uit elkaar vallen.
  • Giet alles door een fijne zeef en knijp de bessen goed uit met een vork.
  • Voeg bij dit sap 250 gr. suiker en laat het geheel uitkoken tot er een siroop ontstaat.
  • Giet de siroop onmiddellijk in steriele flesjes en sluit daarna goed af.
  • Bewaar de flesjes op een koele donkere plaats.

Klik hier om meer te weten te komen over Vlier

Bekijk ook ons vorig artikel over de vlierbloesem.