Rupsendoder: Cordyceps militaris (L.)
Auteur: Lieve Willaert
De waarneming van de maand is de rupsendoder.
https://waarnemingen.be/observation/206264818/
Op vrijdag 22 januari om 9u26 deed Albert Glissenaar deze goedgekeurde waarneming met foto in Malderen – Marselaer.
Neen, niet de grote rupsendoder, een parasitaire graafwesp. Het gaat hier om een parasitaire schimmel, een kernzwam die behoort tot de familie van de zakjeszwammen. Het is een vrij algemene waarneming in onze regio maar je moet wel goed zoeken, want het zwammetje wordt slechts 2 tot 6 cm groot.
Het is dus een klein zwammetje met een bleek steeltje en een oranjegeel tot oranje knotsvormig hoedje. Op het hoedje bevinden zich kleine wratjes. Dit zijn de eigenlijke vruchtlichaampjes waarin de sporen gevormd worden. Na enkele weken komen de sporen uit die vruchtlichaampjes vrij.
Ze komen op bladeren terecht en als die bladeren in de smaak vallen van rupsen van vlinders of kevers worden ze mee opgegeten. Als de rups verpopt in de grond is ze eraan voor de moeite. De sporen ‘ontsporen’ en ontwikkelen zich in en op de pop die dan uiteindelijk sterft. Uit de pop komen dan één of meerdere nieuw oranje knotsvormige vruchtlichaampjes tevoorschijn.
Nog enkele weetjes:
– De naam cordyceps is afgeleid van het Griekse kordule wat knots betekent.
Militaris komt van “gewapend (of versierd) als een soldaat”. Blijkbaar deed het felgekleurde vruchtlichaam de naamgever denken aan een kwast of een pluim op een helm of een pet.
– Het paddenstoeltje bevat bijzondere ontstekings- en tumorgroei-remmende eigenschappen.
– Rupsendoders komen vooral voor in matig of niet bemeste graslanden, loof- of gemengde bossen en lanen op voedselarme, droge zand- of leembodem, vaak tussen mossen.
– Zoals bij vele paddenstoelen komen de meeste waarnemingen voor in de herfst.
– Verspreidingskaart:
