Natuurlijk koken: Lievevrouwebedstro


Het is lente en ook door de coronacrisis komen we meer dan anders naar buiten, de mooie vrije natuur in.

Waarom dan niet het aangename aan het nuttige koppelen en aan de kook gaan met de plantjes die momenteel volop te vinden zijn?

Maar er is een maar….

Alvorens te gaan plukken zijn er enkele regels die je zeker in acht moet nemen:

  1. Pluk zoveel als mogelijk in je tuin of in een veilige omgeving.
  2. Pluk nooit langs een weg waar autoverkeer is. Deze planten bevatten een grote hoeveelheid lood en fijnstof. Ook niet in de omgeving waar landbouwers hun akkers bemesten of besproeien.
  3. Pluk alleen als je zeker bent van de plant die je gaat plukken. Bij twijfel neem dan een foto en zoek het op via waarnemingen.be. Hou het steeds veilig, breng je gezondheid en die van anderen niet in gevaar.
  4. Was en droog de planten steeds grondig alvorens te bereiden.

Lievevrouwebedstro

Lievevrouwebedstro of Asperula odorata: het geschikte kruid om “maitrank” te maken.

In mijn hof groeit en bloeit op dit moment onder de struiken het lievevrouwbedstro. Tijd om ‘maitrank’ te maken. Ik moet toegeven, ooit heb ik een klein kluitje uit de tuin van vrienden in de Ardennen meegebracht, maar dit is zo’n snelgroeiende bodembedekker, dat het plantje in de nazomer moet ingeperkt worden en zo kan ik het aan vrienden uitdelen. Ik bedoel dat het natuurlijk areaal in Vlaanderen vrij beperkt is; het groeit in de Voerstreek en op enkele plaatsen in de leemstreek in Zuid- Oost Vlaanderen. Het is waarschijnlijk een stinsenplant, sinds de middeleeuwen aangeplant omwille van zijn geneeskrachtige eigenschappen.

De Plant

Lievevrouwebedstro is een winterharde (meerjarige-grond bedekkende) vaste plant behorende tot de familie van de Walstro, met witte, stervormige bloemen en smalle groene bladeren in kransen van 6 of 8, wordt ongeveer 15 tot 20 cm groot. Bloeit in de vroege zomer, van maart tot juni. Zorg voor een schaduwrijke plaats (kruipend bosplantje), het is tevens een goede bodembedekker in de borders. Asperula “odorata” vertelt iets over de aromatische geur, In verse toestand is de geur eerder miniem, maar tijdens het droge ontwikkelt zich het fijne parfum. Verantwoordelijk voor deze geur is de cumarine.

Geneeskrachtig

In de kruidengeneeskunde was en is dit kruid zéér populair, bij bloedsomloopstoornissen en tegen trombose. Thee van Lievevrouwebedstro helpt bij maagpijn, tegen slapeloosheid en stress. Door het kalmerende effect is het zelfs een uitstekend slaapmiddel. Verder is het bloedzuiverend en gal afdrijvend, het kan helpen tegen voorjaarsmoeheid.

Lievevrouwebedstro is de verchristelijkte naam van het kruid van Freya de godin van liefde en natuur. Bij de Germaanse volkeren vinden we het drankje al terug. Gemaakt in de maand mei werd het in overvloed gedronken. Zo dachten de Germanen hun lichaam opnieuw kracht te geven, dit een héél jaar lang.

Het was van oudsher een magisch kruid om boze geesten op afstand te houden, het was een afweerkruid. Zo hing men het in de middeleeuwen in bundels naast ramen en deuren om de woning te vrijwaren van de pest. In Engeland gebeurde dit langs de Oostkust, de kant van het vasteland, omdat volgens de kustbewoners de ‘kwade wind’ uit die hoek kwam. Zelfs tot in de wiegjes van baby’s werd het plantje gelegd om ze zo te behoeden voor tovenarij. In legendes werd zelfs gezegd dat het Lievevrouwebedstro als stro in de kribbe van het kindje Jezus lag.

Op de dag voor Maria-Hemelvaart voor zonsopgang en zonder messnede moest men met linkerhand bepaalde planten plukken. Lievevrouwebedstro maakte deel uit van de “Negenderhande kruiden.” Die werden dan op 15 augustus in de kerk gewijd. De ruiker bestond uit: alant, leverkruid, valeriaan, bijvoet, citroenkruid, alsem, O.L.V.-bedstro, bitterzoet en boerenwormkruid.

De gedroogde blaadjes en bloempjes worden in kruidenkussentjes gebruikt omwille van de specifieke geur. Ze verdrijven insecten en geven ons linnengoed een aangename geur, deze is wel minder uitgesproken als bij lavendel

Drankbereidingen

Meiwijn (alcoholisch)

Benodigdheden
  • 1 fles Rijnwijn of droge witte wijn
  • 5 schijfjes van een bio sinaasappel.
  • 12 takjes Lievevrouwebedstro (enkele uren eerder geplukt, zodat het verwelkt, maar niet droog is dan geven ze het meest aroma.)
  • 1 tl suiker
  • (eventueel 1 glas cognac toevoegen)
Bereiding
  • Week de schijfjes sinaasappel en het Lievevrouwebedstro gedurende een uur of twee in de wijn en voeg de suiker toe.
  • Daarna zeven en koel serveren.

Alcohol vrije Meidrank

Benodigdheden
  • 1 liter ongezoet appelsap
  • 12 takjes Lievevrouwebedstro enkele uren eerder geplukt, zodat het verwelkt, maar niet droog is
  • 1 eetlepel honing
Bereiding
  • Mengen en minimaal 2 uur koelen alvorens te zeven en te serveren.

Klik hier om meer te weten te komen over Lievevrouwebedstro.