Waar het water land wordt

24/05/2020
| Geen reacties

Auteur: Lieve Willaert

Wanneer open water geleidelijk dichtgroeit met planten, spreken we van verlanding. Aan de vijver in Breeven, helemaal achteraan vlakbij de klimmuur, heb je een kijk op dit mooi biologisch, ecologisch proces.

Verlanding vindt plaats daar waar moerassen, wetlands, plassen of ondiepe meren op een natuurlijke weg in land veranderen. Het proces wordt veroorzaakt door de afzzetting van aangevoerd slib en ander materiaal op de bodem, waardoor het water ondieper wordt. De hoofdoorzaak van de verlanding is in de meeste gevallen echter wel de plantengroei zelf. De successie van dit proces kan tientallen tot honderden jaren duren.

Wanneer de mens niet ingrijpt zal verlanding als volgt gebeuren:

  • In het water bevindt zich een grote kolonie waterplanten zoals gele plomp.
  • Langs de oevers van de vijver begint spontaan riet en andere oeverplanten zoals lisdodde en gele lis te groeien.
  • Dode plantenresten zinken naar de bodem van het water, worden humus en vullen de plas op. Zuurstofarmoede zorgt er immers voor dat de plantenresten niet volledig verteren. Het materiaal op de bodem stapelt zich op en de sliblaag met humus wordt steeds dikker.
  • Langs de voormalige oevers wordt het riet verdrongen door moerasvegetatie zoals kattenstaarten, biezen en zegge die aan de natte grond zijn aangepast.
  • Van de grote vijver met waterplanten blijft slechts een klein plasje over, omringd door riet.
  • Rond de oorspronkelijke plas is de bodem uiteindelijk stevig genoeg voor andere planten, en er ontwikkelt zich een Elzen-Broekbos.

Verlanding is een onvermijdelijk proces bij elk stilstaand, niet te voedselarm water. Vaak zie je in een laag turf of laagveen de opeenvolging van de verschillende fazen van verlanding elk met zijn typische vegetatie. Vaak ontstaat er een uniek biotoop met veel diversiteit.

Verlanding wordt soms als ongewenst beschouwd. Vijvers en meren trekken immers recreanten aan. Daarom gaat men verlanding soms tegen, bijvoorbeeld door het riet te verwijderen. En dit is nu net wat men in het Breeven niet van plan is.

De rietvelden zijn immers ook leuke schuilplaatsen voor allerlei watervogels, zoals voor deze fuut.

Bronnen:

Flora, T12: Breeven en Kinderboerderij