Auteur: Sonia De Keyzer

Het Sint-Janskruid is een plant uit de hertshooifamilie. Het kruid bloeit rond het Sint-Jansfeest op 24 juni. Dat is de tijd waarop de zon op haar hoogst staat, met gele bloemen die deze periode dan ook worden geoogst.

De soort is al lang in gebruik als geneeskrachtig kruid en als plantaardig depressivum verkrijgbaar.

Medisch gebruik in de oudheid

In de oudheid werd Sint-Janskruid gebruikt bij het verzorgen van allerlei wonden maar vooral brandwonden. Hippocrates en Paracelcius hebben dit gebruik beschreven.

Het is in alle Europese culturen een belangrijke plant, er zijn vele legenden aan de plant verbonden, in een aantal gevallen was het zelfs een cultus plant.

Het kruid is naar Sint-Jan genoemd, omdat het hoogtepunt van de bloei op de feestdag van deze heilige valt. Ook is Sint-Jan de heilige van het licht, zijn feestdag valt in de periode van het midzomer feest. De Sint-Jan vuren herinneren daar nog aan. De rode olie die de plant bevat heeft tot vele legendevorming geleid. Bij de Germanen zou het bloed zijn geweest van Baldir, de Germaanse god van de natuur, de zomer en het licht, maar ook het bloed van oppergod Wodan, nadat hij door een everzwijn werd verwond.

Aan het kruid werden allerlei magische krachten toegedicht, men bond het bijvoorbeeld op de daken om zich te beschermen tegen onweer. Ook waren vruchtbaarheidsrituelen verbonden aan het kruid.

De bijnaam “jaag den duvel” geeft aan dat het kruid volgens overleveringen vroeger ook als afweerkruid gebruikt werd om zich te beschermen tegen hekserij, magie of andere mogelijke gevaren.

Als plantaardig wondverband

Het in olie geweekte Sint-Janskruid wordt al sinds de middeleeuwen gebruikt en is een echt ‘plantaardig’ verband. Het is een wondhelend, herstellend, verzachtend en ontstekingsremmend olieachtig maceraat.

Ideaal dus bij wondjes, maar jammer genoeg ook foto sensibiliserend. Vermijd dus blootstelling aan de zon tot 24 uur na gebruik. Daarom wordt aangeraden de olie ’s avonds aan te brengen voor het slapen gaan.

Tips en advies

Blessures en kleine wondjes. Breng na de wonde te hebben schoongemaakt en ontsmet een aantal druppels van het maceraat toe, bescherm de wonde met proper verband of gaas.

Maceraat

Veel stoffen die door planten aangemaakt worden, bijvoorbeeld de geurstoffen van vele bloemen zijn vrijwel niet in water oplosbaar. In vloeibare plantaardige vetten lukt dit wel.

Een traditionele manier om dit soort vaak vluchtige stoffen in oplosbare vorm op te vangen , is die planten of delen daarvan onder te dompelen in een geschikte olie en eventueel zacht te verwarmen. Deze plantaardige stoffen lossen dan in de olie op.

Zo ontstaat een plantaardige, vaak in alcohol oplosbare olie waarin aromatische of geneeskrachtige planten of plantendelen zijn verwerkt.

Recept Sint-Jansolie

Pluk op een warme droge dag in de ochtend de bloeiende bloemen.

Leg de bloemen in een glazen pot. Gebruik goede liefst biologische zonnebloem of olijfolie, de bloemen moeten helemaal onder staan. Zet de pot op een warme zonnige plek op vensterbank, of zelfs buiten bij zonnig weer. Na een paar dagen kun je nieuwe blaadjes bijvoegen. Schud de pot dagelijks voorzichtig.Na een paar weken word de olie dieprood. Verwijder de bloemen en zeef. Bewaar de olie in donkere flessen . Donker, koel bewaren.

Deze olie kun je gebruiken voor spierpijn, bij winterhanden , als massageolie. Zo geeft je in de winter zonnekracht aan je lichaam.