Auteur: Lieve Willaert
Wat is een Unesco Global Geopark ?
- Een gebied waar geologisch erfgoed en landschappen van internationale waarde in zijn geheel worden beheerd.
- Daarbij staan behoud, educatie en duurzame ontwikkeling van natuur en cultuur centraal.
- De geologische geschiedenis, de cultuurgeschiedenis, de hedendaagse cultuur en de natuur bepalen samen de identiteit van het gebied.
- Burgerinitiatief en lokaal draagvlak zijn cruciaal. In een Geopark maken inwoners, ondernemers, lokale organisaties en onderwijsinstellingen samen het verhaal van het gebied zichtbaar.
- NETWERKEN hoort er zeker en vast bij
Het idee van Global Geoparken is binnen Unesco ontstaan in 2015. Momenteel zijn er 213 parken in 48 landen.
In België is het Geopark Scheldedelta het tweede Geopark na Geopark Famenne – Ardennen dat erkend werd 2018.
Het idee van Geopark Scheldedelta ontstond al in 2013 in Nederland nabij de Brabantse wal. Dit gebied is een steilrand nabij Bergen op Zoom geboetseerd door de Schelde.
Na jaren hard werken en grenzen bepalen werd in 2022 een bidbook afgerond en volgde in 2023 de visitatie van een Unesco delegatie. En het resultaat werd vorige maand bekend gemaakt. Dus vanaf nu wonen we niet alleen een nationaal park Scheldevallei maar ook in een Unesco Global Geopark Scheldedelta.
Je zou bijna vergeten dat de Schelde niet echt een delta maar wel een estuarium heeft als monding.
Geopark Scheldedelta met een oppervlakte van 5500 km2 strekt zich uit over
2 landen: België en Nederland
5 provincies : West-Vlaanderen, Oost-Vlaanderen, Antwerpen, Zeeland en Noord- Brabant
63 partnergemeenten ( waaronder ook Bornem en Puurs- Sint-Amands)
1 500 000 inwoners
En de Scheldedelta is de rode draad door het gebied.
Unesco draagt financieel niet bij tot het beheer van het gebied!
Wat wel belangrijk is, is de internationale aandacht, wetenschappelijk onderzoek, duurzame ontwikkeling, ecologisch toerisme en erfgoedbescherming.
Met Europese steun worden over het hele gebied wel routes en exposities uitgewerkt en erfgoed hersteld.
Het Geopark Scheldedelta werd onderverdeeld in 8 gebieden
de Brabantse Wal, Havenland, Kalmthoutse heide, Meetjesland, Scheldeland, Waasland, Zeeland en de Zwinstreek.
Binnen deze 8 gebieden bevinden zich 40 geosites, laat ons zeggen point of interest.
Wij behoren natuurlijk tot de regio Scheldeland met de volgende Geopark partnergemeenten Berlare, Boom, Bornem, Buggenhout, Dendermonde, Destelbergen, Gent, Hamme, Laarne, Merelbeke, Niel, Puurs-Sint-Amands, Rumst, Wetteren en Zele.
Dit zijn de geosites uit onze regio
- 30. zoetwatergetijden en Scheldepolders
- 31. Durmevallei
- 32. Cuesta van Boom
- 33. Rupelvallei
- 34. Barbierbeekvallei
Elke geosite vertelt zijn verhalen.
Verhalen met ronkende titels als
- Leven met het water
- Klimaat van alle tijden
- Tussen oerland en mensenhand
- Bestaan en werken
- Poort naar de wereld
- Bestreden gebied
- Zilt en zoet
Meer info:
https://www.scheldedelta.eu/nl/verhalen/tussen-oerland-en-mensenhand
Als natuurgidsen en klimaatgidsen brengen we graag deze verhalen naar een groter publiek.
Geopark Scheldedelta heeft een duidelijke link met het klimaat!
De strijd tussen mens en water maakt het gebied van Geopark Schelde Delta een waardevol klimaatlaboratorium of Climate living lab. We leren uit het verleden om in het heden aanpassingen te kunnen uitvoeren.
Het Geopark als levend klimaatlaboratorium biedt volgens de Unesco een waardevolle toevoeging aan het wereldwijde Geopark netwerk.
https://www.scheldedelta.eu/en/educatie/living-labs
Een ander belangrijk doel: duurzame ontwikkeling
Een Unesco Global Geopark helpt om de duurzame ontwikkelingsdoelen te halen: de Sustainable Development Goals of SDG’s. Dat zijn 17 doelen om van de wereld een betere plek te maken in 2030. Een Unesco Global Geopark doet dat door te leren van het verleden, te ontwikkelen in het heden en te beschermen voor de toekomst – samen voor onze planeet. Een speciale werkgroep focust zich hierop.
Lees meer over die 17 doelen op:
https://www.scheldedelta.eu/nl/sustainable-development-goals
Voor de regio Klein-Brabant denk ik persoonlijk dat we binnen dit concept onze Oude Schelde moeten proberen op kaart te zetten als prachtig natuurschoon relict uit de recente geologische geschiedenis. Een mooie taak voor onze Natuur en Klimaatgidsen !