Enige tijd geleden schreven we een artikel over de oprukkende bever. Ik moest eraan denken tijdens een avondwandeling in Weert. Er zijn daar tal van beversporen waar te nemen. Zowel in Achterweert als in Voorderweert.
Beverwaarnemingen
Weertenaar Michiel spotte recent een bever aan de sluis aan de dijk. Dank je wel voor de foto’s !
De statistieken geven ons ook gelijk als we Vlaanderen bekijken: het aantal bevers stijgt jaar na jaar. Waarnemingen van Bevers in Vlaanderen (in 2023 zijn er 5231 bevers gespot)
In onze streek zijn er vorig jaar 249 beverwaarnemingen geweest !
De Bever: graag geziene gast of lastpost ?
Op mijn eerder aangehaalde wandeling kwam ik een Weertenaar tegen. Enthousiast vertelde ik over alle beversporen. Hij bleek echter helemaal niet enthousiast: ‘ze zouden beter de jacht erop terug toelaten.’ Een beetje uit mijn lood geslagen hervatte ik mijn wandeling. Dat moest ik thuis toch even opzoeken.
De bever kan zowel een zegen als een vloek zijn voor een landschap, afhankelijk van het perspectief. Hier zijn enkele redenen waarom:
Voordelen van bevers in het landschap:
- Bevers staan bekend als echte landschapsarchitecten onder de dieren. Ze kunnen de natuur naar hun hand zetten en zorgen voor een perfecte habitat.
- Met hun graaf-, bouw- en knaagactiviteiten verhogen bevers vaak de lokale biodiversiteit door water vast te houden.
- Bevers zorgen voor het herstel van wetlands, zijn noodzakelijk voor heel wat dier- en plantensoorten in hun habitat én helpen ons de klimaatopwarming te bestrijden.
- Hun bouwwerken versterken de rivieroever en vormen hun dammen een natuurlijke filter in vervuilde waterlopen.
Nadelen van bevers in het landschap:
- Bevers kunnen wateroverlast veroorzaken, alsook vraat- en graafschade.
- Dit varieert van een omgeknaagde boom op de weg of het spoor, tot wateroverlast door een beverdam of een beverhol in een (spoor)dijk.
- Ze kunnen schade aanrichten door dammen te bouwen en hiermee waterpeilen te verhogen en verlagen.
- Ze kunnen holen graven met doorgezakte wegen, sporen of gebouwen tot gevolg.
- Ze kunnen ook knagen aan struiken, bomen of zelfs gewassen, wat soms ongewenst is of gevolgen kan hebben voor veiligheid.
In Klein-Brabant, een waterrijk gebied waar bevers nauwelijks dammen hoeven te bouwen, wegen de voordelen van bevers op tegen de mogelijke nadelen. Dammen maken ze hier niet. De dijken hebben ze (voorlopig ?) niet nodig om een burcht te maken.
Het is natuurlijk wel belangrijk om een evenwicht te vinden tussen het behoud van de natuur en het minimaliseren van mogelijke schade. Zo werden in Achterweert 2 bomen preventief geveld: de reeds deels afgeknaagde bomen vormden een veiligheidsrisico voor fietsers en wandelaars. Snelle interventie waar in de (weinige) gevallen waar bevers potentieel schade beginnen aan te brengen is dan ook sterk aanbevolen.
In andere gebieden zou de bever voor meer schade kunnen zorgen en is het aan te raden om dat van kortbij op te volgen.
Bronnen
- Waarnemingen
- Onze Natuur
- Onze Natuur Weetjes
- Unie van Waterschappen
- Kennis Centrum Bever
- Foto’s bevers: Michiel Smid (Weert)