De roos en rozenbottels


Auteur: Sonia De Keyzer

Ik raakte als kind al gefascineerd door die magische rode bottels, stevig op steeltjes midden tussen midden tussen ijskristallen en sneeuw. Ze hadden zoiets van ‘ons gaan ze niet klein krijgen, wij schrikken niet van een beetje kou’. Ondertussen weet ik wel dat de meeste rozenbottels plat worden als de vriezeman is langs geweest. Als deze op zich laat wachten, dan weten de vogels wel raad met deze vruchtjes. Toch zijn er nog steeds ‘ice beer’ rozenbottels die er goed uitzien zelfs als de sneeuw er met pakken op ligt. Ze groeien op beschutte plekjes als holle wegen, of een warme muur waar ze kunnen tegen leunen.

Mocht je geen rozenbottel meer vinden, geen nood, je kan ze nog steeds in natuurwinkeltjes kopen. Iedereen kent de theezakjes, maar weet je dat je ook gedroogde losse, met of zonder pit, kan verkrijgen?

Het is natuurlijk fijn als je kan oogsten uit je eigen tuinen en er allerlei lekkere dingen mee kan bereiden. Het gaat hier wel over de wilde rozenbottels en de volgende soorten kome hiervoor in aanmerking.

De hondsroos of rosa canina

De hondsroos heet niet toevallig zo. Als je vroeger door een dolle hond gebeten werd, dan werd je door de dokter behandeld met deze roos..

Ze komt veel voor in holle wegen en je kan zowel de bloemblaadjes als de bottels gebruiken om er confituur of thee van te maken.

Eglantier of rosa rubiginosa

Deze roos lijkt erg op de hondsroos, als je zijn groene blaadjes kneust, komt er een groene appel geur vrij.

Japanse rimpelroos of rosa rugosa

Deze roos zie je vaak naast drukke straten, je ziet ze in het wit en in het diep roze tegen donker rode aan. Ze zijn decoratief, maar soms een beetje moeilijk te snoeien met al die kleine stekels. Ze belonen je in de lente met hun bloemblaadjes en in het najaar met hun bottels.

Apothekers roos of rosa gallica

Onze voorouders probeerden allerlei kwalen te genezen met deze roos, keelpijn bijvoorbeeld behandelden ze met rozentinctuur.

Deze roos is één van de oudste rozen die we kennen. Je komt ze ook tegen onder de naam “red roze of Lancaster” omdat ze het embleem was van deze koninklijke familie.

Muskusroos of rosa moschata

John Gerard schrijft in zijn ‘Herbal, of general history of plants’ (1633), de blaadjes van de muscusroos, gegeten in de ochtend als salade met olie, azijn en peper,of op een andere wijze passend bij de wens vn de smaak van diegene die het zal eten, zuiveren de buik van waterige en cholerische lichaamsvochten, zonde enig gevaar of pijn.

Opgelet !

Maar er is een maar…. Pluk de bottels enkel op een veilige plek, niet langs drukke wegen of akkers of in de buurt van KMO’s of industrie.

Rozebottelthee

Rozenbottels zijn niet alleen heel sfeervol in de herfst .Ze zijn ook heel lekker en gezond. Ze zitten boordevol vitamine C en mineralen als kalium, fosfor en ijzer.

Pluk wat rozenbottels, aan een handjevol heb je al genoeg.

Leg ze op een plek waar ze goed kunnen drogen, het best is een donkere, warme en droge plek. Hou in de gaten dat ze niet gaan beschimmelen.

Na ongeveer 2 weken zijn droog genoeg.

Snij ze doormidden, haal eventueel de pitjes eruit en doe ze in een blender of mix ze fijn. Eventueel kan je ze ook fijn maken met een vork.

Laat de fijngemalen rozenbottels nog even drogen.

Overgiet ze met kokend water, doe er een schijfje sinaasappel bij waarin je een kruidnagel hebt geprikt en laat 15 trekken.

Rozenbottelconfituur

Wat heb je nodig:
  • 1 kg rozenbottel
  • 2 koppen suiker
  • 1 theelepel citroenzuur
  • Water
  • Schoongemaakte en gesteriliseerde confituurpotjes met deksel
Bereiding:

Haal de kroontjes van de vruchten was de bottels grondig.

Vul een grote pan met een bodem water. Voeg er de rozenbottels bij en breng aan de kook, zet het vuur lager en laat de bottels gedurende een uur zachtjes koken, regel matig doorroeren zodat de vruchten niet aanbranden.

Haal de bereiding van het vuur en maak fijn met de keuken machine of mixer.

Voeg de puree terug in de pot, voeg suiker toe en breng terug aan de kook.

Voeg citroensap toe, roer goed om en laat nog 4 tot5 minuten zachtjes koken.

Doe de confituur in de potjes, deksel erop en omgekeerd laten afkoelen.