Auteur: Lieve Willaert
In het park van de abdij staan twee prachtige rode beuken. Maar wisten jullie dat bomen met rode bladeren eigenlijk een beetje stakkers zijn.
Bomen met rode bladeren in de lente zijn eigenlijk een abnormaliteit. In de herfst is dit OK. Maar in de lente en de zomer hoort een boom toch groene bladeren te hebben, toch?
Om dit verschijnsel te kunnen verklaren moeten we even terug naar … het zonlicht.
Zonlicht is in principe wit. Als al het zonlicht dat de aarde raakt wordt gereflecteerd zou de aarde klinisch wit zijn. Stel je maar eens voor, een aarde zonder één enkele kleur.
Als al het zonlicht dat de aarde raakt zou worden geabsorbeerd dan krijgen we een zwarte wereld. Een beetje triest nietwaar?
Maar zonlicht bestaat gelukkig uit verschillende kleurfracties elk met een verschillende golflengte. Dit kleurenspectrum kennen we allemaal als de kleuren van de regenboog: rood, oranje, geel, groen, blauw, indigo en violet.
Dat we de wereld in kleuren zien heeft te maken met het feit dat elk materiaal op verschillende wijzen lichtfracties opslorpt of terugkaatst.
Bij een groen voorwerp, zoals een groen blad, is het de groene lichtfractie die weerkaatst wordt en die we dus zien.
Bladgroen of chlorofyl gebruikt dus alle lichtfracties maar weerkaatst het alleen de groene fractie! Het heeft een zogezegd ‘groengat’, waardoor het dat kleurbereik niet kan benutten. De groene lichtfractie is dus afval voor het blad.
Alle jonge beukenplantjes zijn vaak licht roodachtig. Hun weefsel bevat een soort zonnebrandcrème- anthocyaan- die UV stralen blokkeren en zo het jonge plantje op een natuurlijke wijze beschermt tegen zonnebrand.
Als het jonge beukenplantje groeit wordt deze stof afgebroken door een enzym en krijg je een beuk met mooie groene bladeren.
Bij de rode beuken ontbreekt dit enzym en de bladeren geraken hun rode kleur niet meer kwijt. In feite is dit dus een genetische afwijking, een soort stofwisselingsziekte.
Maar weet je wat nog ergste is. Die rode bladeren weerkaatsen dus ook de rode fractie van het zonlicht. Maar die rode lichtfractie hebben de bladeren wel nodig voor de fotosynthese. Hierdoor krijgen deze bomen heel wat minder energie binnen of om het op een eenvoudige manier te zeggen, ze krijgen minder eten op hun bord!
Rode beuken groeien dan ook veel langzamer en zouden normaal door natuurlijke selectie worden uitgeschakeld. Maar mensen vinden ze mooi en houden ze in stand. En daarom kunnen we nog altijd genieten van de mooie beuken bij het bruggetje in het abdijpark.
En niet alleen beuken hebben exemplaren met rode bladeren. In het abdijpark heb je ook nog andere boomsoorten waarvan de bladeren dieprood kleuren. Ik ga niet vertellen welke. Dat moeten jullie zelf eens komen ontdekken.
Prachtig artikel.
F