Waarneming van de maand: De gekraagde aardster


Auteur: Lieve Willaert

Op 16 oktober zag Nils er eentje in Ruisbroek in de Gebuispolder.

Op 23 oktober zag Pieter er eentje in het park van domein de Notelaer.

De gekraagde aardster (Geastrum triplex) is een buikzwam uit de familie Geastraceae. Het is 1 van de 17 soorten aardsterren die bij ons voorkomen.

Sommige aardsterretjes hebben prachtige namen zoals peperbus, weerhuisje, lederster enz.

Het vluchtlichaam is bolvormig en ongesteeld.

De ‘gekraagde’ aardster noemt ‘gekraagd’ omdat een deel van de buitenwand vaak niet taai genoeg is om de omkrullende slippen te volgen. Daardoor ontstaat er een kraagje dat trouwens soms kan ontbreken.

Rond dit kraagje zitten 5 tot 7 slippen in de vorm van een sterretje. Aan de onderkant van de slippen ziet men soms nog een litteken op de plaats waar de aardster eerst vasthing aan het mycelium.

De gekraagde aardster heeft een beige tot roodbruine kleur met een lichte verkleuring aan de top. Kenmerkend voor de soort is dat de opening bovenaan franjeachtig gewimperd is. Wanneer de druk op het vruchtlichaam plots verhoogt bijv. door een dier, een twijg, bladeren of regendruppels worden miljoenen donkerbruine sporen met hoge snelheid naar buiten geslingerd door de opening op de top.

De gekraagde aardster is een echte kosmopoliet. In Europa kan je hem tegenkomen van het Middellandse Zeegebied tot Zuid-Zweden.

Het is een saprofyt die leeft van dood organisch materiaal.

Soms groeien ze samen, ongeveer in de vorm van een heksenkring.

Het is een echte opportunist die je zowat overal kan tegenkomen, op vochtige tot halfdroge, humusrijke of humusarme, maar vooral ook op kalkhoudende gronden.

Je vindt hem daarom in de kuststreek. Maar ook in onze bossen en parken kom je ze tegen.

Gekraagde aardster is niet eetbaar, maar ook niet echt giftig.

De meeste waarnemingen zijn terug te vinden in de paddenstoelen maand bij uitstek oktober!

In 2021 zijn al 1371 waarnemingen gedaan van de gekraagde aardster!

bibliografie:

https://waarnemingen.be/observation/227722503/

https://waarnemingen.be/observation/228084599/

https://waarnemingen.be/species/18429/

https://nl.wikipedia.org/wiki/Gekraagde_aardster

https://www.natuurpunt.be/pagina/aardsterren

https://www.ivn.nl/afdeling/voorne-putten-rozenburg/gekraagde-aardster

Vermeulen Hans, Sleutelen met fungi, Natuurpunt-CVN, 2012

Gerhardt E, De grote paddenstoelengids voor onderweg, Kosmos uitgeverij, Utrecht,