auteur: Pieter De bruyn
Wat is hier aan de hand? Dit is de ananasgal, ook wel het eikenroosje genoemd. Binnenin zit de larve van de Ananasgalwesp (Andricus foecundatrix). De wesp legt een eitje in een bladknop. De schutbladen van de de bladknop groeien vervolgens uit tot een 2 tot 3 cm grote gal, die wat op een dennenappel, of ananas lijkt. Vanaf eind augustus kunnen ze in hun geheel van de boom vallen, maar het kan ook dat de knop blijft zitten en zich in de herfst opent waarna de binnengal met daarin de larve van de wesp op de grond valt. De larven overwinteren in hun binnengal op de grond. In de lente (maar het kan ook zelfs 2 tot 3 jaar later zijn) komen hieruit enkel vrouwelijke wespen te voorschijn (ongeveer 5 mm groot).
Juist, enkel vrouwelijke wespen, waar zijn de mannetjes? Deze galwesp houdt er een nogal complexe levensloop op na, er zijn namelijk 2 generaties: een generatie van enkel vrouwtjes (agame generatie), die zich ongeslachtelijk (parthenogenetisch in geleerde taal) voortplant: deze vrouwtjes leggen onbevruchte eitjes, bij onze Ananasgalwesp ook op de eik, maar dan aan de basis van de mannelijke bloeiwijze van de eik. Daar vormen zich ook gallen, maar deze zijn veel kleiner (slechts 2 tot 3 mm) en nauwelijks waar te nemen. Uit deze mini galletjes komt de tweede generatie, en dit zijn zowel vrouwtjes als mannetjes (bigame generatie). Ze zijn ook een stuk kleiner: slechts 2mm! Na de paring leggen de vrouwtjes eitjes in een bladknop van een eik… en de cirkel is rond.
De galwespen zijn een groep vliesvleugelige insecten met een lange legboor waarmee ze eitjes leggen in planten. Ze lijken helemaal niet op de wespen die we allemaal kennen. Ze zijn allemaal heel klein (tussen 1 en 9 mm), zwart of glanzend roodbruin en hebben goed ontwikkelde vleugels. Er zijn 23 soorten die vooral gemakkelijk herkenbaar zijn door de vorm van de gal die ze veroorzaken en op welke planten de eitjes gelegd worden. Daar worden ze ook naar vernoemd: ze hebben mooie namen zoals Knikkergalwesp, Wattengalwesp, Stompe kegelsgalwesp, Kruikgalwesp en Bramentakgalwesp. Onze Ananasgalwesp komt algemeen voor.
Bibliografie:
https://waarnemingen.be/observation/230301710/