Heermoes, anders bekeken!


Auteur: Lieve Willaert

In het vroege voorjaar ontwikkelen zich uit de wortelstokken fertiele stengels met een sporenaar op de top . Deze stengels hebben geen bladgroen.

Als de rijpe sporen uit de sporendoosjes op de grond vallen vormen ze een voorkiem waar de bevruchting plaats vindt zodat een nieuw plantje kan ontstaan.

Maar heermoes vormt heel veel wortelstokken die diep en ver vertakken.

Als de fertiele stengel verdort, komen de infertiele stengels tevoorschijn vanuit de wortelstokken . Deze vorm kennen we het best. De groene stengel is hol en geleed en op elke knoop staan er groene zijtakken die in een krans rondom de stengel staan en vertrekken vanuit een stengelschede. De stengelschede zijn de vergroeide bladeren.

Het eerste lid van de zijtakken is veel langer dan de stengelschede. Zo kan je heermoes uit lidrus onderscheiden.

De infertiele stengel doet wel aan fotosynthese en voorziet de wortelstokken van voldoende voedsel voor het volgende jaar .

Heermoes is voor bepaalde planten giftig. Grassen kunnen niet kiemen in de buurt van heermoes. Ook voor dieren en mensen kan het giftig zijn bij een hoge dosis.

Rupsen zul er niet op vinden.

Heermoes is lastig te bestrijden. Het is een echte pioniersplant die ook op sterk vervuilde grond kan groeien.

Dankzij de lange wortelstokken kan heermoes zijn voedingsstoffen uit diepere grondlagen halen. Als de wortelstokken in klein stukjes worden gebroken gaan die opnieuw uitlopen. Verwijderen is dus vrijwel onmogelijk.  Deze eigenschappen zorgen ervoor dat de soort als een hardnekkig onkruid wordt beschouwd.

De plant groeit het best op vochtige, voedingsarme en zure gronden. Heermoes in de tuin geeft aan dat de bodem niet zo vruchtbaar is.

Paardenstaarten zijn eigenlijk oerplanten, 360 miljoen jaar geleden kwam deze plantenfamilie al voor. Een familielid van onze heermoes groeide uit tot 20 à 30 meter hoge bomen in het Carboon . Deze vormden later onze steenkoollagen. Ook in de dino periode kenden ze weer een expansie.  Dus je kunt wel stellen dat hij hardnekkig is.

Nochtans heeft deze plant ook gunstige eigenschappen en wordt die soms gebruikt in de alternatieve geneeskunde. Heermoes kan worden gebruikt als thee die men uit de groene delen van de plant trekt. Het schijnt te helpen tegen hoest en reuma en is blaas-, nier- en bloedzuiverend. Uitwendig kan heermoes toegepast worden tegen eczeem en zweren.

Je kan de plant bestrijden door de wortels diep uit te graven. Lastig maar uiteindelijke verarm je de plant. Lavameel of compost gebruiken om de bodem te verrijken schijnt ook te helpen. De plant kan niet zo goed tegen schaduw, dus beschaduwen is een ecologische optie om te bestrijden . Dit kan door bijvoorbeeld bodembedekkers te planten.

Je kan heermoes natuurlijk ook omarmen en laten staan in je tuin bijvoorbeeld in combinatie met varens wat mooi oogt. Je kan dan op het gepaste gebruik maken van zijn geneeskrachtige eigenschappen zoals hierboven al vermeld .

Het groene gedeelte bevat veel silicium en gebruikt men nu ook bij het maken van gier om de tuin natuurlijk te bemesten. Elk nadeel heeft zijn voordeel dus!

Bronnen:

https://nl.wikipedia.org/wiki/Heermoes

https://www.gardenersworldmagazine.nl/groene-school/tuinklussen/heermoes-bestrijden-zonder-gif/

https://www.floravannederland.nl/planten/heermoes